Oerlemans gooit de turbo erop

Reinout Oerlemans leidt Eyeworks. Ooit een kleine producent, nu een van de grotere jongens. Hij verhuist naar de Verenigde Staten, de bakermat van tv.

Hij is al lang niet meer de beginnende presentator die zijn eigen talkshow mag produceren. Of de beschermeling van Joop van den Ende. Laat staan de soapster uit Goede Tijden Slechte Tijden. Reinout Oerlemans is succesvol mediaondernemer. Hij leidt Eyeworks, een van de grotere onafhankelijke televisieproducenten van de wereld. Bekend van programma’s als Sterren Dansen op het IJs en De Nationale IQ Test, maar ook van speelfilms en voetbalwedstrijden.

Oerlemans (1971) leeft het leven van een internationaal zakenman. Vorige week was hij in Marrakech, gisteren kwam hij terug uit Los Angeles en morgen vliegt hij naar Azië. Nee, niet naar India of China. Waarheen dan? „Zeg ik niet. Dan weten de concurrenten direct wat ik daar ga doen.”

Vandaag is Oerlemans op het hoofdkantoor van Eyeworks in Amsterdam. Vanaf de zesde verdieping kijkt hij uit over de stad. Oerlemans ijsbeert door zijn kamer, steekt af en toe een sigaret op bij het open raam en voetbalt met een basketbal. Hij heeft het druk. „Het ene moment zit ik in een bijeenkomst over het opbouwen van het bedrijf. De volgende meeting gaat over hoe we Dancing Queen op SBS 6 kunnen verbeteren. Daarna spelen we een nieuwe woordquiz die we hier hebben bedacht.”

Grote jongen

Eyeworks staat aan het begin van een nieuwe fase in z’n zevenjarige geschiedenis, aldus Oerlemans. De kleine producent behoort na overnames in Nederland, Groot-Brittannië, Argentinië en de VS inmiddels tot de grote jongens.

Reinout Oerlemans en Antonie Kamerling als Arnie en Peter in Goede Tijden Slechte Tijden:

„RTL 4 gaf mij in 2001 het vertrouwen”, zegt Oerlemans. ,,Ik mocht een aantal programma’s die ik presenteerde zelf produceren. Zo zijn we met een knal begonnen.” En hij geeft nog maar eens een trap tegen de basketbal, een cadeautje van de Amerikaanse tv-producent 3Ball, sinds 2006 onderdeel van Eyeworks. Ook het surfboard met het logo van Eyeworks is een aardigheidje van de Amerikanen. „Wij zijn de fun ontgroeid. Wij waren de jonge honden, maar nu is het bedrijf meer een jonge volwassene.”

In het begin maakte Eyeworks nog wel eens programma’s die sterk leken op bestaande formats. Neem Schoondochter gezocht voor de TROS, een variant op Boer zoekt vrouw van de KRO. „Schaamteloos kopiëren”, noemde de toenmalige KRO-directeur Ton Verlind dat. „Het is heel vervelend als een klant dat zegt”, aldus Oerlemans. „De tv-wereld is een arena. Je moet scherp zijn en snel. Soms ga je dan net te ver. Maar dat is voor ons niet meer iets van deze tijd.”

De relatie met de KRO is inmiddels weer goed. Zo goed zelfs dat Stephan Warnik, hoofd drama en amusement van de KRO, overstapt naar Eyeworks en directeur wordt in Nederland. Eerder al trok Eyeworks Wim ter Laak aan, ex-programmadirecteur van RTL 4.

Amerika

Samen met Ter Laak vertrekt Oerlemans de komende zomer naar de VS om zich te vestigen in Hollywood. „Amerika is de bakermat van de televisie. Ik hou heel erg van het land. Ik ben er wel honderd keer geweest. Puur professioneel is het een goede stap om te gaan. Ook m’n gezin reageerde positief.” Met een glimlach: „Na enkele horten en stoten.”

Vanuit de VS wil Oerlemans „de turbo erop gooien”. Hij wil onder meer dramaproducties maken voor de Amerikaanse markt en zijn internationale netwerk uitbouwen. Eyeworks heeft op dit moment bedrijven in twaalf landen. In vijftig landen zijn programma’s te zien. Onder meer dankzij het investeringsfonds van Joop van den Ende en Hubert Deitmers – dat nu 30 procent van Eyeworks bezit, de rest is in handen van het management – kon het bedrijf enkele grote overnames doen.

Drie jaar geleden kocht Eyeworks het bedrijf WK Producties van onder andere Kees Jansma. Onder de naam Eyeworks Sport produceert het nu bijna alle voetbalwedstrijden op de Nederlandse tv, van eredivisie tot beker en Oranje. In 2006 kocht Eyeworks het Nederlandse Egmond Film (Antonia, De Brief voor de Koning) en een belang in het Amerikaanse 3Ball Productions (Beauty & The Geek). En vorig jaar maakte Eyeworks de stap naar Engeland (At It Productions) en Latijns-Amerika (Cuatro Cabezas).

Alle bedrijven kregen Eyeworks voor hun naam. Zo moet de bedrijfsnaam een bekend merk worden én moeten de kralen die Oerlemans c.s. rijgen een eenheid worden. „Dat doen we ook door een aantal keren per jaar samen te komen met de creatieve teams. Vorige week waren we in Marrakech in Marokko. Crossen met jeeps in de woestijn, speeddaten met medewerkers, ideeën uitwisselen. Waanzinnig inspirerend.”

Overname

Eyeworks is een redelijk grote partij op de tv-markt, maar met een omzet in 2007 van circa 300 miljoen euro wel vier keer zo klein als Endemol. Hoe groot is de kans dat het zelf wordt overgenomen? „Klein”, zegt Oerlemans. „Wij zitten nu in een koop-en-groeifase. Dat bevalt goed. Maar de tv-wereld is niet zo groot. Dat betekent dat je wel eens wordt benaderd.”

Eyeworks zit in alle grote Europese landen, behalve in Frankrijk. Oerlemans wil daar graag uitbreiden. „Ja, daar maak ik geen geheim van. Frankrijk is een interessante markt. We doen er wel zaken. M6 toont bijvoorbeeld dit jaar onze nieuwe spelshow Beat the Blondes.”

Hij gaat achter zijn bureau zitten en zet een dvd op. Op het tv-scherm verschijnen tientallen jonge, blonde vrouwen in een flitsend decor. „Een pilot van Beat the Blondes.” Eén (mannelijke) kandidaat speelt een kennisquiz tegen vijftig blondines, onder wie een webdesigner, een verzekeringsagente en een playmate. Het lijkt op Eén tegen 100 van Endemol. „De inhoud is heel anders. Het zijn ook steeds dezelfde blondines.” Eyeworks heeft het format inmiddels verkocht aan zenders in zestien landen.

„Dat is het werk van een onafhankelijke producent. Je bedenkt een programma, maakt een proefaflevering en gaat ermee langs de zenders. Of beter: je laat aan een zender in het ene land zien dat het format elders een succes is. Compleet met afleveringen op dvd en kijkcijfers. Zowel de publieke als de commerciële omroepen in Nederland horen graag of een programma werkt in het buitenland,” aldus Oerlemans.

Cultuur

De meeste formats laten zich prima vertalen van het ene land naar het andere. „Cultuurverschillen vallen erg mee. Bij televisie is de globalisering al ver.” Eyeworks maakte in België bijvoorbeeld de politieserie Flikken, daarna volgde de Nederlandse versie Flikken Maastricht. „En ik geloof oprecht in een Flikken Stockholm”, zegt Oerlemans. Onze Spaanse dramaserie Hermanos y Detectivos loopt nu ook in Italië.” Humor is moeilijker, aldus Oerlemans, maar niet onmogelijk. „Kijk naar De Lama’s. Dat is in feite het Amerikaanse Who’s line is it anyway.”

Oerlemans zet een nieuwe dvd op. Drie mannen in zwarte pakken met zwarte zonnebrillen nemen in een rap tempo het nieuws door. „Dit is Caiga Quien Caiga, over politiek, blonde vrouwen, entertainment, gemaakt door Eyeworks Cuatro Cabezas. Het is een hit in Argentinië, Chili, Italië en Spanje.” De mannen stellen onder meer brutale vragen tijdens persconferenties. De trailer toont een fragment met Don Johnson, acteur in onder meer Miami Vice en (minder succesvol) ook zanger. „Don, keer je ooit terug in de muziekindustrie?” „Nee.” „Gelukkig!” Oerlemans wil heel graag een Amerikaanse versie maken van CQC. En een Nederlandse. „Daarover ben ik in gesprek met Roek Lips, de netmanager van Nederland 3.”

Reality is een belangrijk genre binnen Eyeworks. Hebben kijkers niet eens genoeg van mensen die op tv afvallen, dansen, wonen op een tropisch eiland of luieren in een villa? Hoe lang gaat reality nog mee? „Als ik het wist, zou ik het niet met je delen. Eigenlijk is alles al gedaan.” Het genre biedt nog voldoende manieren om te vernieuwen, aldus Oerlemans. „Bij het programma The Biggest Loser is een website waarop tienduizenden Amerikanen samen proberen af te vallen. Er is zelfs een drankje met de naam The Biggest Loser.”

Hoe ver wil Eyeworks gaan op het web? Een eigen zender bijvoorbeeld op YouTube of Joost? „Nee, wij zijn en blijven producent. Met grote zenders praten is waar we goed in zijn. We hebben niet de ambitie om een zender te zijn. Dat is een heel ander vak. Kijk naar de ervaringen van John de Mol. Als producent praat je met een zender, je bent elkaars filter en klankbord. Ik geloof erg in die dynamiek.”

Dankzij videodiensten als YouTube kan iedereen zich binnen inmiddels producent noemen, stelt Oerlemans. „Mijn vader kocht laatst een Avid (montageapparatuur, red.). Hij maakt nu documentaires en zet ze online. Hij is de facto producent. Maar hoe meer aanbieders, hoe groter de waarde van de zenders. Labels als Nederland 1 of SBS 6 staan ergens voor.”

Wie vraagt naar een voorbeeld voor de mediaondernemer Reinout Oerlemans, krijgt een lach en een zucht. „Je doelt nu natuurlijk op Joop (van den Ende, red.). Iedereen denkt altijd dat ik alles aan hem te danken heb. Maar we hebben Eyeworks zelf opgebouwd. Ook voor John de Mol heb ik veel bewondering. Met Big Brother heeft hij een heel nieuw televisiegenre neergezet, reality, met al zijn spin-offs.”